Iluż redaktorów i redaktorek wybrałoby spody z biszkoptu i mordercze treningi zamiast pisania leadu… Jest to bowiem wyzwanie, które niektórym spędza sen z powiek. Do dyspozycji ma się tylko kilka krótkich zdań, które najczęściej decydują o tym, czy czytelnik będzie miał apetyt na więcej.

Wisienka na torcie

Ktoś powie, że to tytuł, bo to on zawsze jako pierwszy rzuca się w oczy. Nie mniej ważny jest jednak lead. Im ciekawszy, tym odbiorca bardziej zaintrygowany. Lead jest jak przynęta, ma aż krzyczeć: „czytaj dalej, nie przewracaj strony, wybierz mnie, wybierz mnie!”. I czasem ta przynęta powstaje w kilka minut, zdania sypią się jak z rękawa, a czasem… Ale spokojnie, mamy dla was kilka przykładów ku inspiracji.

Lead (albo: lid)

Krótka, atrakcyjnie sformułowana i wyróżniona graficznie – większym fontem czy innym krojem pisma – zapowiedź tego, co czytelnik znajdzie np. w artykule.

Lead w kilku odsłonach

1. Wypunktowanie najważniejszych informacji, telegraficzny skrót.

„Polskie siatkarki pewnie pokonały Kenię 3:0 i wywalczyły awans do ćwierćfinału. Po dramatycznej walce w najlepszej ósemce turnieju pięściarskiego znalazła się Elżbieta Wójcik. W Marsylii obiecująco spisują się polscy żeglarze”¹.

2. Streszczenie tekstu

„Małą próbkę komórek »karmi się« mieszanką aminokwasów, tłuszczów, witamin i minerałów odzwierciedlającą składniki odżywcze, jakie zjada kurczak z wolnego wybiegu. Tak powstaje mięso w laboratorium”².

3. Teza artykułu, często wyrwana z tekstu

„W Europie spada odsetek osób uczęszczających do kościoła. Pomimo tego trendu Kościół katolicki pozostaje jednym z głównych właścicieli ziemskich na kontynencie. W poszukiwaniu pieniędzy Kościół i jego instytucje coraz częściej pojawiają się jako ważni gracze na rynku nieruchomości”³

4. Cytat wypowiedzi bohatera / bohaterów tekstu.

„»Naprawdę nie wiadomo, co jest lepsze: los żebraka w Spoleto czy los cenionego poety nad Wisłą« – nieco żartobliwie konstatował Zbigniew Herbert podczas swej pierwszej wizyty we Włoszech”⁴.

5. Krótka prezentacja postaci.

„Ona – znakomita ilustratorka i malarka. Jej kolorowe kompozycje w książkach dla dzieci i młodzieży rozświetlały szarość PRL-u. On – profesor, poeta, mistrz. Bez jego dowcipu polska szkoła ilustracji nie byłaby taka sama. Ich córka stworzyła wielopoziomowy, barwny i pobudzający wyobraźnię portret biograficzny rodziców”⁵.

6. Interesujący początek tekstu.

„Inter arma silent Musae. Pośród oręża muzy milczą, uważali starożytni Rzymianie. Nie do końca. W powstaniu warszawskim artyści stawili się tłumnie do walki, nie tylko z bronią w ręku”⁶.

Chcesz przeczytać więcej?

Subiektywny wybór leadów autorstwa redakcji Time4:

• „Hetman na H4… I szach!” I co teraz? Król jest w niebezpieczeństwie! Na szczęście nie prawdziwy, lecz bursztynowy. Tak samo jak hetman, wieża i cała armia skoczków. Na świecie są tylko cztery takie kompletne szachownice. Jedna z nich znajduje się w muzeum w Gdańsku – mieście, w którym na złociste bryłki można się natknąć na każdym kroku”.

• „Ta sztuka wymaga cierpliwości, czasu, jednoczesnej pracy rąk, nóg, głowy, wyobraźni. W zły dzień nic nie wychodzi. Trzeba pójść na spacer i przewietrzyć głowę. Tkaniny powstają długo, a każda z nich jest wyjątkowa. Czy dziś, w dobie kultury masowej, szybkiej, zautomatyzowanej, jest czas na to, by przez miesiąc tkać dywan”.

• „3 września 1965 r., rzeszowski Klub Łącznościowca. Za moment rozpocznie się pierwszy koncert zespołu Blackout. Jego założyciel, Tadeusz Nalepa, jeszcze nie wie, że ich muzyka wywoła rewolucję. Jest jednak przekonany, że to, co robi, ma sens. Pewność siebie to dominująca cecha jego charakteru”.

• „Miał być chłopak, dziedzic rodzinnej tradycji, czwarty Kossak. Jednak 30 maja 1943 r. urodziła się przyszła biolożka, profesorka nauk leśnych, osoba bezkompromisowa w walce o ochronę przyrody Puszczy Białowieskiej – Simona Kossak”.

1. https://culture.pl/pl/dzielo/katarzyna-stanny-teresa-wilbik-i-janusz-stanny-w-krolestwie-ilustracji [dostęp: 2.08.2024].
2. .„Gazeta Wyborcza”, 29.07.2024, str. 12.
3. Tamże, str. 4.
4. https://culture.pl/pl/artykul/coz-za-jezyk-coz-za-dziewczyny-coz-za-wino [dostęp: 2.08.2024].
5. https://culture.pl/pl/dzielo/katarzyna-stanny-teresa-wilbik-i-janusz-stanny-w-krolestwie-ilustracji [dostęp: 2.08.2024].
6. https://culture.pl/pl/artykul/artysci-w-powstaniu-warszawskim [dostęp: 2.08.2024].